RIZA BEĞ OĞLU,ÇÖTELİ ZADE MEHMET BEĞ , ELAZIĞ’DA CUMHURİYET
DÖNEMİNİN İLK ELAZIĞ BELEDİYE BAŞKANlLĞINI 1920 – 1925 YILLARI ARASINDA
YAPMIŞTIR…
Çötelizade
Mustafa Beğ Torunu Çötelizade Rıza Beğ oğlu ÇÖTELİZADE MEHMET BEĞ, 1870 yılında
Zerteriç köyünde doğmuş. 1931 yılında Elazığda vefat etmiş. Zerteiç köyü
mezarlığına defnedilmiş.
ÇÖTELİZADE MEHMT BEĞ, Hayriye
hanımla evlenmiş. Evliliklerinden Sami Beğ dünyaya gelmiş. Çöteli Sami Beğinde
iki oğlu olmuş Sezayi Çöteli Beğ Elazığ 8. Bölge Müdürlügünde Şube Şefliği ve
Şantiye şefliği yapmış. Servet Çöteli Beğ, T.C Zıarat Bankasından şef olarak
emekli olmuş. İki kardeşde, Vefat etmişlerdir..
ÇÖTELİ SAMİ BEĞ, Elazığ Belediyesi Başkanlığndan Emelli
olmuş, takıtıre şayan bir insandı. Elazığ Fransız mektebini bitirmiş, Hatrı
sayılır, bilgili kültürlü bilge kişilikli bir zattı. Mizah yanı güçlü
esbirituel bir yanıda vardı. 1960 lı yıllarında. o’ zamanın Akbaba mizah
dergisine aboneydi. Hitabesi çok güçlü ve mertti. Elazığda tanınan sevilen
biriydi. Ayni zamanda Harput musikisinede aşinaydı, derlemeci. Em..Yarbay Vasvi
Akyol ve arkadaşlarıylan Yığıki’de meşklerine şahit olmuşumdur. Bir fıkrasınını
sizelere şivemle anlatam.
Adamın biri meşur yalan sölimiş, bigün gaveye getmiş arhadaşlarına anlatmaya başlamiş, bügün gökte it üridi duyduzmu. Herkes hayret içinde, yav ne iti heç gögde it ürermi, vala üridi demiş. Kimse inanmayınca, e niye inanisiz, mamo gilin Alide yanımdadı ahan çağıram sorun..
goşmuş Ali’ye ben gavede biyalan söledim, ahan sahan bimecidiye gel bu yalanımı tastik et
Ali meciyeyi alır gireler gaveye Ali doğru söli bende düydum gartal it enügünü galdurmuştu
O’ vengilidi gökte onu söli. Neyse inanmışlar.
Bir müdet sora gine gidi gaveye, Arhadaşlar,. bu gün çayın kenarıda gezidim, bisürü durna
geldi çayın kenarına kondular hepisi oldu zurana. Tabi herkez güli, Ne gülisiz oğlum inanmisez Aliyi çağıram ona sorun diyi gidi Aliye,. Ali ahan sahan iki mecidiye gine gavede biyalan söledim gel tastk et,. Ali diyi ula bu sefer ne söledin, dedimki çayın kanarında gezidim bisürü durna geldi çayın kenarına gondolar hepisi olu zurna. Bu sefer Ali gızi al oğlum mecidiyelerini ben bu yalanı tastik edmem, Heç durnada zurna olurmu…
ÇÖTELİ AİLESİ; Büyük
Selçuklu Devleti zamanında, Türkmenistan'dan gelerek önce Van İline bağlı Çatak
İlçesine yerleşilmiş, daha sonraki yıllarda Çatak’tan göç ederek Erzurum'a
bağlı Çadeli Beldesine yerleşmişlerdir. 14. yy başlarında ERZURUM ili ÇADELİ
beldesinden göç ederek HARPUT'A (ELAZIĞ) gelen, kökleri TÜRKMENİSTAN olan büyük
bir Ailenin fertleri Çöteliler, 200 yılı aşkın süre Harput ve Elazığ’da
Osmanlı beyliği yapmışlar. ÇÖTELİLER, Oğuz Türkleri Bozok Kolu Tokar / Töker /
Döğer, Soyundandır. Döger / Dürüp toplar anlamındadır.
Diyarbakır Eyalt
valisi, (Miri Umera) Çötelizade İbrahim Paşa ve Çötelizade İshak Paşa,
Diyarbakır’a gitmeyip, Eyaleti Harput’tan yönetip Harput’un Eyalet olmasında
etken olmuşlardır.
Çöteliler
Harputa ve Elazığa büyük emek vermişler Elazığ’ın Mezra’da kurulmasında resmen
öncülük etmişlerdir.
O’ zamanlar, bu gibi şehirler, Valilerin Umeray-ı Beldeden tayin ettikleri
kişiler vasıtasıyla idare edilirmiş bununla beraber bu iş için tayin olunan
beylerin hangi kariyede otururlar ise otursun orası, Merkezi
hükümet ilan edilirmiş. Çötelizadeler de beynel-Ümeradan olduklarından,
Harput’un gelişmeye müsait olmadığını, zamanın Valisi Reşit Mehmet Paşa (1834)
ile görüşerek, Şehrin mezrede kurulması karara bağlanmış. atanan
Çötelizadeler’de Mezra(Elazığ)’da oturduklarından Kanun gereği,Mezra
(Elazığ'da) Yerleşmeye karar verilmiş, Çötelizade İBRAHİM PAŞA Konağı valilik
emrine verilerek, Hükümet 1834 Yılında Göreve başlamıştır. Bu Meyanda
Hoş, Sarnı, Hoğu gibi köylerde de Hükümet Kurulduğu Sabittir (Hicri 1301
Salnamesinden).
Mamuretül-Aziz adı,1862’de Abdülaziz’in Valilerinden İsmail Paşa tarafından
verilmiş ve 1879 yılında Vilayet olmuştur...
Kaynak. Oktay Çöteli