PİŞOT ( İĞDE )

İĞDE (PİŞOT)'nin YARARLARI :

YALANCI İĞDE (PİŞOT):

Çıçırgan Otu ya da Yer İğde (pişot)si (Lat. Hippophae rhamnoides) İğde (pişot)giller ailesindendir. 10 m. yüksekliğinde, dikenli bir ağaçtır. Genç dalları gümüş gibi parlak olur; daha sonra pas tutmuş gibi rengi solar; ucu 7 cm. dikendir. Yaprakları boğumlu, üstü koyu yeşil-gri, altı sarımsı veya beyaz, gümüş gibi parlaktır. Çiçekleri çift eşeylidir. Küçük çekirdekli yemişinin rengi kırmızı veya sarımsı, tadı ekşidir. Yemişi şıralı, yumuşak ve çabuk ezilir. Dağlık bölgelerde, göl ve akarsuların kıyılarında, kumlu ve taşlı bölgelerde yetişir. Hammadde olarak pişmiş yemişi toplanır. Yemişi hava soğuyunca (-15C°) çırpılarak toplanır.

TIPTA:

İltihaba karşı, mikrop öldürücü, ağrı kesici, yaraları tedavi edici özelliklere sahiptir. Şırası sıkılıp alındıktan sonra, kalan kısmı, kurutulur ve sonra bitki yağında bekletilir.Bu işlem birkaç aşamadan geçirilir ve sonuçta yalancı iğde (pişot) yağı elde edilir. Çıçırgan yağı, ciltte, mukozada oluşan çeşitli yaraları tedavi eder. Bu yüzden, bu yağ, yemek borusundaki zararlı şişliklerde, mide ve oniki parmak bağırsağındaki yara hastalığında, ayrıca rahim ağzı iltihabında ve başka jinekolojik hastalıkların tedavisinde kullanılır. Çıçırgan yağı, cilt hastalıklarında (egzema, erpes), uzun zamandır iyileşmeyen yaraların tedavisinde olumlu sonuç verir. Tibet hekimliğinde, çıçırganın yaprakları romatizmada kompres olarak kullanılır. Çıçırgan yağından iltihaplı hastalıklarda ağrıyı azaltmak ve dindirmek için yararlanırlar.

Meyveleri ve yalancı iğde (pişot)Kozmetik amaçla, çıçırgan yağından özel bir maske hazırlanarak, ciltteki çeşitli lekeleri, sivilcileri gidermek için ve saç dökülmesinde faydalanılır.

Çıçırgan yağı, mide suyunun fazla salgılanmasını azaltır; karaciğer hastalığında rastlanılan zehirlenmelere karşı etkilidir. Çıçırganın yağında katı yağı asitleri (linol, lipolen), yağda eriyen vitaminler (retinol, tokoferol), fosfolipitler, bitki sterinleri çok sayıda bulunur; aterosklerozu önlemekte kullanılır. Çıçırgan yağı, kandaki kolestrol düzeyinde azalma olunca da kullanılabilir.

Çıçırgan yağı, eczanelerde 50-100 ml.'lik cam şişelerde satılır. Ondaki karotinoillerin oranı %30 mg., %180 mg.'dır. Ciltteki yaraları tedavi ederken, gazlı bezi çıçırgan yağında ıslatarak, hastalıklı bölge örtülür. Bu işlem her gün tekrarlanarak uygulanır.

Yemek borusundaki zararlı şişliklerin tedavisinde, günde 2-3 kez, 1/2 yemek kaşığı çıçırgan yağı verilir. Mide ve on iki parmak bağırsağının yaralarında ise, 2-3 kez yemekten 30-40 dakika önce, l çay kaşığı içilir. Rahim yaralarının tedavisinde, yuvarlanmış gazlı bez, çıçırgan yağında (5-10 mg.) ıslatılır ve rahim ağzındaki yaraya yapıştırılır. Her gün değiştirilmelidir. Kolpit tedavide 10-15; endoservisittet ve rahim ağzı erozyonunda 8-12 kez işlem uygulanır. Gerektiğinde 4-6 hafta dinlendikten sonra tedaviye devam edilebilir. Çıçırganın yemişi, polivitaminli bir maddedir. Ondan ayrıca reçel, jöle, şarap hazırlanır.

TÜRLERİ:

Hippophae rhamnoides

Hippophae salicifolia

Hippophae tibetana

Yalancı İğde (pişot) Nedir, Yalancı İğde (pişot) Neye İyi Gelir:

Yalancı iğde (pişot) (Hippophae rhamnoides); diğer isimleri; yabani iğde (pişot), kır iğde (pişot)si, yer iğde (pişot)si, kum iğde (pişot)si, çay dikeni, deniz ak dikeni, dağ iğde (pişot)si, karga dikeni, Çıçırgan Otu ve Sincan bitkisi.

İğde (pişot)giller ailesindendir. 8-10m yüksekliğinde dikenli bir ağaçtır.
Yalancı İğde (pişot)nin taze genç dalları gümüş gibi parlak olur; sonra pas tutmuş gibi rengi solar; ucu dikendir. Yaprakları boğumlu, üstü koyu yeşil-gri, altı sarımsı veya beyaz, gümüş gibi parlaktır.

Küçük çekirdekli yemişinin rengi kırmızı veya sarımsı veya turuncuya çalar, tadı epey ekşidir. Yemişi yumuşaktır. Dağlık bölgelerde, göl ve akarsuların kıyılarında, kumlu ve taşlı bölgelerde yetişir.

Yalancı İğde (pişot) yemişleri havalar soğuyunca çırpılarak toplanır.

Yalancı İğde (pişot) yaygın olarak tarihte Türkler tarafından ordunun ve atların beslenmesinde kullanılmıştır. Tarihin en büyük önderlerinden Cengizhan’ın ordusuna ve atlarına yalancı iğde (pişot) yedirdiğini ayrıca kayıt etmek gerekir!

Yalancı İğde (pişot) fonksiyonel gıdaların en önemlilerindendir. Fonksiyonel Gıda demek; içerdiği bileşen özelliklerinden dolayı “besleyici, hastalıklardan koruyucu, tedavi edici” gıda demektir.

Yalancı İğde (pişot) ağrılara iyi gelir, gençleştirir dinçleştirir.
Yalancı İğde (pişot); bağışıklık (immun) sistemini güçlendirir. Grip türleri başta olmak üzere virüs enfeksiyonları ve diğer enefksiyonlarda yararlıdır.

Yalancı İğde; sindirim sistemi yaralarını yani ülseri ve reflüyü iyileştirir.
Yalancı İğde; şeker hastalığına, kolesterolü yüksekliğine, karaciğer yağlanmasına, kalp damar hastalıklarına iyi gelir.

Yalancı İğde (pişot); yaşlanma sürecini yavaşlatır. Yalancı İğde (pişot); hücre yenilenmesini sağlama etkisi konusunda İncir, Zeytin ile beraber en güçlü 3 üründen biridir.

Yalancı İğde (pişot); cilt yaralarını ve her türlü yarayı iyileştirir. Yalancı İğde (pişot) romatizmal hastalıklarda iyi gelir.

Yalancı İğde (pişot) içeriğinde diğer tüm kaynaklardan çok daha fazla palmitoleik asit yani Omega 7 yani Lipokin vardır; % 31!

Palmitoleik asit; Sızma Zeytinyağında % 4, Kayısı çekirdeğinde % 1,5 vardır!
Bu palmitoleik asit; iltihaplanma, şeker hastalığı ve karaciğerde yağlanma gibi hastalıkların önlemede çok önemlidir.

Yalancı İğde (pişot)’nin sarı turuncu meyveleri yenir, meyve suyu yapılır, yaprağı çay olarak kullanılır.

Yalancı İğde; C Vitamini, E Vitamini, karotenoidler de içerir.