PALU-MURAT KÖPRÜSÜ

PALU-MURAT KÖPRÜSÜ

            Palu’nun 2-3 Km. doğusunda ve bu günkü demir yolu köprüsü ile yan yana duran eski bir Selçuklu köprüsüdür. Çoğu yıkılmış olmasına rağmen onarılarak üzerinden küçük bir yerleşim birimine ve Eski Palu’nun kilise kısmındaki bölümüne geçiş sağlanmıştır.

            Kitabesi olmayan köprünün tarihi hakkında iki rivayet, dillerde dolaşır. Kimi tarihçilere göre Urartuların, kimilerine göre de Selçukluların yaptığı bir köprüdür.

            İki gözü bir tarafta ve bir gözü diğer tarafta sağlam olan köprünün diğer kısımları, sonradan aslına uygun olmadan onarılmıştır. Bilhassa üst tabiyesi tamamen betondur. Ancak yapılan onarım; köprünün şekline uydurulduğu için üst, eğri ve dardır.

            Orijinal şekli 9 göz olan köprü; 156,50 m. uzunluğunda, 3,5 m. genişliğindedir.[1] Beyaz taştan ve kemerleri sivri olarak inşa edilen köprünün onarılan kısımları, kullanılan taşların üç ayrı renginden belli olur. Köprü kemerlerinden biri; kilise tarafında, diğer ikisi de karşı tarafta olan üç kemer, orijinal şekliyle bu güne kadar gelebilmiştir. Diğer kemerler yıkılmıştır. Ortadaki iki ayağın 2-3 metreden yukarısı yıkılmış olduğundan sonradan betonla ek yapılmıştır.

Ayaklardan 6 tanesinin su akış istikametine taraf üçgen biçiminde su kıran topukları mevcuttur. Diğer ikisinin topuğu yoktur.    

Kanaatime göre deli akan Murat’ın azgın sularına bu köprünün dayanamamasının nedeni, kemer açıklıklarının dar ve ayakların fazla kalın olmasıdır. Eriyen karların coşturduğu nehrin fazla meyilli olduğu bir yerde, yapılan köprünün direnci ister istemez zayıflayacaktır. Savaşlarda insan eliyle yapılan tahribatlar da eklenince; bu kadim eserin yıkılması olağan hale gelmiştir.

            Kayıtlarda var olduğu tespit edilen köprünün, orijinal taş korkuluklarından arta kalan olmamıştır. Bu gün için tabanda olduğu gibi demir korkuluklarla sınırlandırılan köprü, hizmet vermesine karşılık oldukça haraptır.  

YUKARI FIRATTA TARİHİ ESERLER   Lütfi PARLAK